‘Ik vond de sessie ook een beetje chaotisch…’ Die feedback kreeg ik een tijdje geleden nadat ik rond de tafel had gezeten met enkele zaakvoerders van een KMO. AUWCH…PIJNLIJK! Maar waarom deed het zo’n pijn? Deze opmerking raakte namelijk in hoge snelheid, linea recta… mijn ego…auwch dus!

Ikke, ikke, ikke!

Ego, letterlijk ‘ik’ in het Latijn, draait om ons zelfbeeld. Een zelfbeeld is een denkbeeld over zichzelf; het stemmetje in onszelf dat er wil toe doen, geapprecieerd worden, meetellen… het bepaalt dan ook onze gedragingen en emoties, ook in interactie met anderen.

Iedereen heeft een ego, een positief zelfbeeld is zelfs belangrijk om goed te kunnen functioneren, maar het besef dat dit zelfbeeld niet altijd overeenstemt met de werkelijkheid, dat kan wel eens pijn doen…

Te groot? Te klein?

Zowel bij een te groot ego, veelal gepaard gaand met overschatting van zichtzelf, als bij een te klein ego, bijvoorbeeld heel onzekere mensen, krijgt de ‘ik’ buitensporig veel aandacht. Volgens Roos Vonk, hoogleraar Psychologie, leidt dit tot weinig empathie voor anderen, niet gelijkwaardige en onbevangen interactie met anderen en het niet zien of verdragen van je eigen zwakheden en menselijke gebreken.

Leiderschapsbubbel

In het bedrijfsleven zijn het veelal de ‘grote ego’s’ die hun stempel weten te drukken. Zeker als leidinggevende in een hiërarchische structuur ligt daar een valkuil. Hoge posities gaan dikwijls gepaard met aanzien en macht, men belandt als het ware op een ‘eilandje’. Veelal wordt men daarin nog eens bevestigd door degene met wie we omringd worden. Het streelt het ego en het ego…groeit! Men geraakt dus in een leiderschapsbubbel waarin we vooral horen en zien wat we willen. ‘Kleine’ ego’s daarentegen komen sowieso minder aan bod en naast een ‘groot’ ego vervallen ze al helemaal in het niets. Nochtans staat het ego los van de capaciteiten als persoon. Onderzoek heeft bijvoorbeeld aangetoond dat er geen verband bestaat tussen iemands vastberadenheid en de kans dat hij gelijk heeft*.

Stil ego

Tegenover de tobbers (klein ego) en de zelfverheffers (groot ego), staat volgens de Amerikaanse psychologen Jack Bauer en Heidi Wayment het ‘stille’ ego. Het ego dat kan stil zijn omdat het met beide benen rust in de werkelijkheid. Dit kenmerkt zich in; kunnen luisteren naar anderen, begrijpen dat eenieder zijn kijk heeft op de wereld vanuit zijn eigen geschiedenis en beseffen dat je eigen kijk ook maar een versie is waarmee je zin en betekenis geeft aan je leven. Voor eenieder, maar zeker ook als leidinggevende vraagt dit het nodige bewustzijn en empathie. Of om terug te komen op mijn ‘auwch’-momentje, bewust zijn van het feit dat mijn ego geraakt werd. Moge dat ego vooral geen hinderpaal zijn en ons doen belanden in een bubbel. Want bubbels, daar hebben we het afgelopen jaar tenslotte wel genoeg van gehad, niet?!